Wat is het verschil tussen een ENSIA audit en een privacy audit?
Een ENSIA audit en een privacy audit zijn beide belangrijk voor overheidsorganisaties, maar ze hebben verschillende doelen en toepassingsgebieden. Een ENSIA audit (Eenduidige Normatiek Single Information Audit) richt zich op het totale informatieveiligheidsmanagementsysteem van gemeenten en andere overheidsorganisaties, terwijl een privacy audit specifiek de bescherming van persoonsgegevens en AVG-compliance onderzoekt. Hoewel beide audits overlappende aspecten hebben, zoals gegevensbeveiliging, zijn ze niet uitwisselbaar vanwege verschillende wettelijke kaders en specifieke eisen.
Wat is een ENSIA audit precies?
Een ENSIA audit is een gestandaardiseerde beoordeling van informatiebeveiliging specifiek ontwikkeld voor gemeenten en overheidsorganisaties. Deze audit bundelt het toezicht op informatieveiligheid en sluit aan op de gemeentelijke Planning & Control-cyclus. Het doel is om zowel horizontale als verticale verantwoording over de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) te bieden.
De ENSIA assessment beoordeelt hoe goed uw organisatie omgaat met alle informatiebeveiliging, niet alleen persoonsgegevens. Het gaat om de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van alle informatie die de organisatie verwerkt. Deze systematische aanpak zorgt ervoor dat gemeenten hun informatieveiligheid kunnen aantonen aan zowel het college als de gemeenteraad.
De belangrijkste kenmerken van een ENSIA audit zijn:
- Gebaseerd op de BIO-normering, het overheidsspecifieke informatieveiligheidskader
- Verplicht voor gemeenten die verbinding maken met landelijke voorzieningen zoals Suwinet en DigiD
- Beoordeelt het volledige informatiebeveiligingsmanagementsysteem
- Richt zich op alle soorten informatie, niet alleen persoonsgegevens
- Jaarlijks uit te voeren voor adequate verantwoording
- Resulteert in een Third Party Memo die gebruikt kan worden voor verantwoording
Wat houdt een privacy audit in?
Een privacy audit onderzoekt specifiek hoe uw organisatie omgaat met persoonsgegevens en of u voldoet aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De focus ligt op de bescherming van de privacy van burgers, patiënten of cliënten. Voor overheidsorganisaties geldt daarnaast soms de Wet politiegegevens (Wpg), die een apart privacyregime kent voor organisaties die politiegegevens verwerken.
Een privacy audit gaat verder dan technische beveiligingsmaatregelen. Het onderzoekt of uw organisatie de privacyrechten van betrokkenen respecteert en of processen en beleid zijn ingericht volgens de AVG-principes. Voor boa-organisaties is sinds 2019 een externe Wpg privacyaudit verplicht, waarbij vier jaarlijks een externe auditor moet beoordelen of politiegegevens correct worden verwerkt.
Tijdens een privacy audit worden de volgende componenten onderzocht:
- Verwerkingsactiviteiten: welke persoonsgegevens worden verzameld, voor welke doelen en op welke rechtmatige grondslag
- Privacy beleid en procedures: zijn er duidelijke regels voor het omgaan met persoonsgegevens
- Rechten van betrokkenen: kunnen mensen hun inzage-, correctie- en verwijderrechten uitoefenen
- Gegevensbeschermingsmaatregelen: zijn passende technische en organisatorische maatregelen getroffen
- Datalekprocedures: is er een werkend proces om datalekken te melden en af te handelen
- Privacy by design: wordt privacy vanaf het begin meegenomen bij nieuwe projecten en systemen
Wat is het belangrijkste verschil tussen ENSIA en privacy audits?
Het kernverschil zit in de scope en het doel. Een ENSIA audit beoordeelt het totale informatieveiligheidsmanagementsysteem en alle beheersmaatregelen die de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van alle informatie waarborgen. Een privacy audit richt zich specifiek op persoonsgegevens en de naleving van privacywetgeving.
De regelgevende kaders verschillen ook fundamenteel. ENSIA is gebaseerd op de BIO-normering en is specifiek ontwikkeld voor gemeenten en overheidsorganisaties om hun informatiebeveiliging te verantwoorden. Privacy audits volgen de AVG of de Wpg en zijn gericht op het beschermen van de grondrechten van individuen.
Een praktisch voorbeeld verduidelijkt dit verschil: wanneer een gemeente een nieuw digitaal loket introduceert, beoordeelt een ENSIA audit of alle technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen op orde zijn (firewalls, toegangscontroles, back-ups, continuïteitsplannen). Een privacy audit kijkt specifiek of burgers geïnformeerd worden over de gegevensverwerking, of ze toestemming hebben gegeven waar nodig, en of hun privacyrechten gewaarborgd zijn.
Ook de methodologie verschilt. ENSIA volgt een gestandaardiseerde vragenlijst gebaseerd op BIO-normen, terwijl privacy audits meer procesmatig te werk gaan en verwerkingsactiviteiten doorlopen om privacyrisico’s te identificeren.
Wanneer heb je een ENSIA audit nodig en wanneer een privacy audit?
Een ENSIA audit is verplicht voor gemeenten die aansluiten op landelijke voorzieningen zoals Suwinet (voor uitwisseling van uitkeringsgegevens), DigiD (voor authenticatie van burgers) of andere gegevensuitwisselingen binnen de overheid. Deze audit moet jaarlijks worden uitgevoerd om verantwoording af te leggen over de informatiebeveiliging binnen de Planning & Control-cyclus.
Een privacy audit is nodig wanneer uw organisatie persoonsgegevens verwerkt en u wilt aantonen dat u voldoet aan de AVG. Dit is vooral relevant bij grootschalige of risicovolle verwerkingen, zoals het verwerken van bijzondere persoonsgegevens in de zorg of het sociaal domein. Voor organisaties met buitengewoon opsporingsambtenaren is een externe Wpg privacyaudit vier jaarlijks verplicht.
In veel gevallen heeft uw organisatie beide audits nodig. Een gemeente die werkt met Suwinet en tegelijkertijd bijstandsgegevens verwerkt, moet zowel de informatiebeveiliging (ENSIA) als de privacynaleving (privacy audit) kunnen aantonen. De ENSIA audit toont aan dat de technische en organisatorische beveiliging op orde is, terwijl de privacy audit bevestigt dat de rechten van uitkeringsgerechtigden worden gerespecteerd.
Als compliance officer kunt u bepalen welke audit u nodig heeft door deze vragen te stellen: sluit u aan op landelijke overheidssystemen (ENSIA nodig), verwerkt u persoonsgegevens op grote schaal of met hoge risico’s (privacy audit nodig), of verwerken uw medewerkers politiegegevens (Wpg audit verplicht)?
Kunnen ENSIA en privacy audits gecombineerd worden?
Ja, ENSIA en privacy audits kunnen in een geïntegreerde aanpak worden uitgevoerd, wat efficiëntie en kostenbesparingen oplevert. Beide audits hebben overlappende aspecten, vooral op het gebied van gegevensbeveiliging. Toegangscontroles, encryptie en back-upprocedures zijn bijvoorbeeld relevant voor zowel informatiebeveiliging als privacy.
Door beide audits te combineren krijgt u een compleet beeld van uw compliance situatie. U voorkomt dat dezelfde medewerkers meerdere keren worden geïntervieweerd over vergelijkbare onderwerpen, en de auditor kan efficiënter werken door documentatie en bevindingen te hergebruiken waar relevant.
Het is belangrijk om te begrijpen dat één audit de ander niet kan vervangen. De wettelijke verplichtingen blijven bestaan en beide audits hebben hun eigen specifieke focus en rapportagevereisten. Een ENSIA audit voldoet niet aan de AVG-verplichting om privacy te waarborgen, en een privacy audit toont niet de volledige BIO-compliance aan die nodig is voor ENSIA.
Gespecialiseerde auditbedrijven kunnen beide processen goed coördineren door een gezamenlijke planning te maken, interviews te combineren waar mogelijk, en beide rapportages op elkaar af te stemmen. Dit bespaart tijd voor uw organisatie en zorgt voor een consistente beoordeling van uw informatie- en privacybeveiliging.
Hoe BKBO helpt met ENSIA en privacy audits
Wij begrijpen dat compliance officers bij overheidsorganisaties te maken hebben met complexe en veranderende regelgeving. Daarom bieden wij gespecialiseerde ondersteuning voor zowel ENSIA assessments als privacy audits, afgestemd op de specifieke situatie van gemeenten en zorginstellingen.
Onze dienstverlening kenmerkt zich door:
- Gecertificeerde IT-auditors met jarenlange ervaring in de overheidssector en kennis van gemeentelijke processen
- Vaste prijzen inclusief heraudits door onze geen gekibbel garantie, zodat u geen verrassingen krijgt
- Expertise in zowel ENSIA als Wpg privacy audits, waardoor wij beide audits efficiënt kunnen coördineren
- Praktische en resultaatgerichte aanpak met concrete verbetervoorstellen die uw organisatie daadwerkelijk kan implementeren
- Hoge klanttevredenheid met een retentiepercentage van 91,4% en gemiddelde score van 4,12 op een 5-puntsschaal
Naast ENSIA en privacy audits kunnen wij u ook ondersteunen met gerelateerde diensten zoals een DigiD assessment voor organisaties die DigiD als authenticatiemiddel gebruiken. Onze onafhankelijke positie als keurmeester garandeert objectieve beoordelingen zonder belangenconflicten.
Wilt u weten welke audit uw organisatie nodig heeft of hoe wij beide audits kunnen combineren voor maximale efficiëntie? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over uw specifieke situatie. Wij helpen u graag met heldere antwoorden en praktische oplossingen voor uw compliance uitdagingen.
Een ENSIA audit en een privacy audit zijn beide belangrijk voor overheidsorganisaties, maar ze hebben verschillende doelen en toepassingsgebieden. Een ENSIA audit (Eenduidige Normatiek Single Information Audit) richt zich op het totale informatieveiligheidsmanagementsysteem van gemeenten en andere overheidsorganisaties, terwijl een privacy audit specifiek de bescherming van persoonsgegevens en AVG-compliance onderzoekt. Hoewel beide audits overlappende aspecten hebben, zoals gegevensbeveiliging, zijn ze niet uitwisselbaar vanwege verschillende wettelijke kaders en specifieke eisen.
Wat is een ENSIA audit precies?
Een ENSIA audit is een gestandaardiseerde beoordeling van informatiebeveiliging specifiek ontwikkeld voor gemeenten en overheidsorganisaties. Deze audit bundelt het toezicht op informatieveiligheid en sluit aan op de gemeentelijke Planning & Control-cyclus. Het doel is om zowel horizontale als verticale verantwoording over de Baseline Informatiebeveiliging Overheid (BIO) te bieden.
De ENSIA assessment beoordeelt hoe goed uw organisatie omgaat met alle informatiebeveiliging, niet alleen persoonsgegevens. Het gaat om de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van alle informatie die de organisatie verwerkt. Deze systematische aanpak zorgt ervoor dat gemeenten hun informatieveiligheid kunnen aantonen aan zowel het college als de gemeenteraad.
De belangrijkste kenmerken van een ENSIA audit zijn:
- Gebaseerd op de BIO-normering, het overheidsspecifieke informatieveiligheidskader
- Verplicht voor gemeenten die verbinding maken met landelijke voorzieningen zoals Suwinet en DigiD
- Beoordeelt het volledige informatiebeveiligingsmanagementsysteem
- Richt zich op alle soorten informatie, niet alleen persoonsgegevens
- Jaarlijks uit te voeren voor adequate verantwoording
- Resulteert in een Third Party Memo die gebruikt kan worden voor verantwoording
Wat houdt een privacy audit in?
Een privacy audit onderzoekt specifiek hoe uw organisatie omgaat met persoonsgegevens en of u voldoet aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG). De focus ligt op de bescherming van de privacy van burgers, patiënten of cliënten. Voor overheidsorganisaties geldt daarnaast soms de Wet politiegegevens (Wpg), die een apart privacyregime kent voor organisaties die politiegegevens verwerken.
Een privacy audit gaat verder dan technische beveiligingsmaatregelen. Het onderzoekt of uw organisatie de privacyrechten van betrokkenen respecteert en of processen en beleid zijn ingericht volgens de AVG-principes. Voor boa-organisaties is sinds 2019 een externe Wpg privacyaudit verplicht, waarbij vier jaarlijks een externe auditor moet beoordelen of politiegegevens correct worden verwerkt.
Tijdens een privacy audit worden de volgende componenten onderzocht:
- Verwerkingsactiviteiten: welke persoonsgegevens worden verzameld, voor welke doelen en op welke rechtmatige grondslag
- Privacy beleid en procedures: zijn er duidelijke regels voor het omgaan met persoonsgegevens
- Rechten van betrokkenen: kunnen mensen hun inzage-, correctie- en verwijderrechten uitoefenen
- Gegevensbeschermingsmaatregelen: zijn passende technische en organisatorische maatregelen getroffen
- Datalekprocedures: is er een werkend proces om datalekken te melden en af te handelen
- Privacy by design: wordt privacy vanaf het begin meegenomen bij nieuwe projecten en systemen
Wat is het belangrijkste verschil tussen ENSIA en privacy audits?
Het kernverschil zit in de scope en het doel. Een ENSIA audit beoordeelt het totale informatieveiligheidsmanagementsysteem en alle beheersmaatregelen die de beschikbaarheid, integriteit en vertrouwelijkheid van alle informatie waarborgen. Een privacy audit richt zich specifiek op persoonsgegevens en de naleving van privacywetgeving.
De regelgevende kaders verschillen ook fundamenteel. ENSIA is gebaseerd op de BIO-normering en is specifiek ontwikkeld voor gemeenten en overheidsorganisaties om hun informatiebeveiliging te verantwoorden. Privacy audits volgen de AVG of de Wpg en zijn gericht op het beschermen van de grondrechten van individuen.
Een praktisch voorbeeld verduidelijkt dit verschil: wanneer een gemeente een nieuw digitaal loket introduceert, beoordeelt een ENSIA audit of alle technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen op orde zijn (firewalls, toegangscontroles, back-ups, continuïteitsplannen). Een privacy audit kijkt specifiek of burgers geïnformeerd worden over de gegevensverwerking, of ze toestemming hebben gegeven waar nodig, en of hun privacyrechten gewaarborgd zijn.
Ook de methodologie verschilt. ENSIA volgt een gestandaardiseerde vragenlijst gebaseerd op BIO-normen, terwijl privacy audits meer procesmatig te werk gaan en verwerkingsactiviteiten doorlopen om privacyrisico’s te identificeren.
Wanneer heb je een ENSIA audit nodig en wanneer een privacy audit?
Een ENSIA audit is verplicht voor gemeenten die aansluiten op landelijke voorzieningen zoals Suwinet (voor uitwisseling van uitkeringsgegevens), DigiD (voor authenticatie van burgers) of andere gegevensuitwisselingen binnen de overheid. Deze audit moet jaarlijks worden uitgevoerd om verantwoording af te leggen over de informatiebeveiliging binnen de Planning & Control-cyclus.
Een privacy audit is nodig wanneer uw organisatie persoonsgegevens verwerkt en u wilt aantonen dat u voldoet aan de AVG. Dit is vooral relevant bij grootschalige of risicovolle verwerkingen, zoals het verwerken van bijzondere persoonsgegevens in de zorg of het sociaal domein. Voor organisaties met buitengewoon opsporingsambtenaren is een externe Wpg privacyaudit vier jaarlijks verplicht.
In veel gevallen heeft uw organisatie beide audits nodig. Een gemeente die werkt met Suwinet en tegelijkertijd bijstandsgegevens verwerkt, moet zowel de informatiebeveiliging (ENSIA) als de privacynaleving (privacy audit) kunnen aantonen. De ENSIA audit toont aan dat de technische en organisatorische beveiliging op orde is, terwijl de privacy audit bevestigt dat de rechten van uitkeringsgerechtigden worden gerespecteerd.
Als compliance officer kunt u bepalen welke audit u nodig heeft door deze vragen te stellen: sluit u aan op landelijke overheidssystemen (ENSIA nodig), verwerkt u persoonsgegevens op grote schaal of met hoge risico’s (privacy audit nodig), of verwerken uw medewerkers politiegegevens (Wpg audit verplicht)?
Kunnen ENSIA en privacy audits gecombineerd worden?
Ja, ENSIA en privacy audits kunnen in een geïntegreerde aanpak worden uitgevoerd, wat efficiëntie en kostenbesparingen oplevert. Beide audits hebben overlappende aspecten, vooral op het gebied van gegevensbeveiliging. Toegangscontroles, encryptie en back-upprocedures zijn bijvoorbeeld relevant voor zowel informatiebeveiliging als privacy.
Door beide audits te combineren krijgt u een compleet beeld van uw compliance situatie. U voorkomt dat dezelfde medewerkers meerdere keren worden geïntervieweerd over vergelijkbare onderwerpen, en de auditor kan efficiënter werken door documentatie en bevindingen te hergebruiken waar relevant.
Het is belangrijk om te begrijpen dat één audit de ander niet kan vervangen. De wettelijke verplichtingen blijven bestaan en beide audits hebben hun eigen specifieke focus en rapportagevereisten. Een ENSIA audit voldoet niet aan de AVG-verplichting om privacy te waarborgen, en een privacy audit toont niet de volledige BIO-compliance aan die nodig is voor ENSIA.
Gespecialiseerde auditbedrijven kunnen beide processen goed coördineren door een gezamenlijke planning te maken, interviews te combineren waar mogelijk, en beide rapportages op elkaar af te stemmen. Dit bespaart tijd voor uw organisatie en zorgt voor een consistente beoordeling van uw informatie- en privacybeveiliging.
Hoe BKBO helpt met ENSIA en privacy audits
Wij begrijpen dat compliance officers bij overheidsorganisaties te maken hebben met complexe en veranderende regelgeving. Daarom bieden wij gespecialiseerde ondersteuning voor zowel ENSIA assessments als privacy audits, afgestemd op de specifieke situatie van gemeenten en zorginstellingen.
Onze dienstverlening kenmerkt zich door:
- Gecertificeerde IT-auditors met jarenlange ervaring in de overheidssector en kennis van gemeentelijke processen
- Vaste prijzen inclusief heraudits door onze geen gekibbel garantie, zodat u geen verrassingen krijgt
- Expertise in zowel ENSIA als Wpg privacy audits, waardoor wij beide audits efficiënt kunnen coördineren
- Praktische en resultaatgerichte aanpak met concrete verbetervoorstellen die uw organisatie daadwerkelijk kan implementeren
- Hoge klanttevredenheid met een retentiepercentage van 91,4% en gemiddelde score van 4,12 op een 5-puntsschaal
Naast ENSIA en privacy audits kunnen wij u ook ondersteunen met gerelateerde diensten zoals een DigiD assessment voor organisaties die DigiD als authenticatiemiddel gebruiken. Onze onafhankelijke positie als keurmeester garandeert objectieve beoordelingen zonder belangenconflicten.
Wilt u weten welke audit uw organisatie nodig heeft of hoe wij beide audits kunnen combineren voor maximale efficiëntie? Neem contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over uw specifieke situatie. Wij helpen u graag met heldere antwoorden en praktische oplossingen voor uw compliance uitdagingen.